جریانهای مغناوسپهری

پلاسماها  معمولا ایستا نبوده ، بلکه تحت تاثیر نیروهای خارجی حرکت می کنند . گاهی مانند مورد باد خورشیدی ، یونها و الکترونها همراه با هم حرکت می کنند . اما گاهی نیز در سایر نواحی پلاسما ، حرکات یونها و الکترونها در جهات مختلف بوده و بدین ترتیب یک جریان الکتریکی به وجود می آورند . چنین جریانهایی ، برای دینامیک پلاسمای اطراف زمین بسیار حایز اهمیتند . این جریانها ، بار الکتریکی ، جرم ، تکانه خطی و انرژی را انتقال می دهند . علاوه براین جریانهای مذکور میدانهای مغناطیسی را تولید می کنند که می توانند به علاوه بر جریانهای مذکور میدانهای مغناطیسی را تولید می کنند که می توانند به طور جدی شکل و مقدار میدانهای از پیش موجود را تغییر دهند و یا وابپیچند .

 در واقع ، واپیچش میدان دو قطبی زمین در د اخل بشکل نوعی مغناطوسپهر با جریانهای الکتریکی همراه است .

تراکم میدان مغناطیسی زمین در سمت روز با شارش جریان در روی سطح مغناطو پوز موسوم به جریان مغناطوپوز توام است . میدان همواره ی سمت شب مغناطوسپهر به جریان دمی جاری در روی سطح دم و نیز با (جریان برگه ی خنثی ) روی برگه پلاسمای مرکزی همراه است ، که هردوی اینها بهم متصل می شوند و یک سیستم جریانی را تشکیل می دهند ، که در نظاره ی آن در راستای خط زمین ، خورشید به شکل دیده می شود .

یک سیستم جریان بزرگ مقیاس دیگر که پیکر بندی مغناطوسپهر داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد ، عبارت از (حلقه جریان ) است . این جریان حلقوی ، حلول زمین در جهتی رو به غرب ، در فواصل شعاعی چند برابر شعاع کره ی زمین جاری بوده و توسط ذرات کمربند تششعی فوق الذکر حمل می شود . علاوه بر حرکت برشی آنها ، ذرات مزبور به آهستگی حول زمین کشیده می شود . با سوق پروتونها به سمت غرب و الکترونها در جهت شرق یک جریان خالص بار الکتریکی ایجاد می شود .

تعدادی از سیستمهای جریانی در لایه های رسانای یونسفر زمین در ارتفاعات 100 تا 150 کیلومتری موجودند . برجسته ترین آنها عبارت الکترو افشانه های داخل شفق تخم مرغی شکل ، (جریانهای ) در سمت روز یونسفر با عرض جغرافیایی میانه روز و ( الکترو افشانه ی استوایی ) نزدیک استوای مغناطیسی هستند .

افزون بر این جریان های قائم ، جریانهایی نیز در راستای میدان مغناطیسی در کارند . جریانهای هم راستا  با میدان و سیستم جریانهای مغناطوسپهری در مغناطوسپهر را به جریانهای جاری در یونسفر قطبی پیوند می دهند . جریانهای هم راستا با میدان ، عمدتا توسط الکترونها بر قرار می شوند و برای تبادل انرژی و اندازه حرکت بین این نواحی ، نقش اساسی دارند . 

داریوش طلعتی داریوش طلعتی  daryoush talati   daryoush talati